Phải rồi! Từ ngàn đời nay vẫn vậy, cho dù đi đâu, về đâu; cho dù sướng, khổ, vui, buồn, thì những người xa quê vẫn tìm về với tiên sư, cội nguồn; tìm về với bụi chuối, bờ tre, gốc lúa
“Có chứ! Nhớ bạn bè, nhớ cả em nữa!”. Những lúc ấy lòng mình sâu lắng lại. Đang miên man với ký ức tuổi học sinh, hốt nhiên tôi nghe tiếng gọi phía sau lưng: “Anh đấy à? Sao lại ngồi một mình ở đây?”. Đón nhận món quà em trao, tôi bối rối chẳng nói nên lời.
Những đêm bồng súng đứng gác trên đảo tiền tiêu, tôi bỗng nhớ cô bé nhà bên có mái tóc dài óng ả, hát điệu ví dặm quê nhà sao mà nghe da diết thế. Và cứ thế, hoài niệm về ngày xưa ấy như thước phim quay chậm hiện về triền miên dòng ký ức… Chẳng biết bắt nguồn từ đâu mà ngày xửa, ngày xưa người ta đã gọi bến sông quê tôi là bến Phú Hòa.
QĐND - Hôm về Duy Xuyên, đi qua cánh đồng Nam Phước, bỗng nhiên tôi thấy bóng mấy cô thôn nữ tất tưởi trên con đường làng. Tuy giữa chốn làng quê bình dị, chất phác là thế nhưng để tìm được một mái tóc dài chấm gót đâu phải chuyện dễ dàng gì. Dẫu rằng, một thời chưa xa, mái tóc dài được coi là nét đẹp riêng và là tiêu chí phẩm hạnh của người đàn bà Việt Nam.
Em hỏi: “Anh có thể cho em ngồi cùng được không?”. Cứ mỗi buổi chiều, khi hoàng hôn tím ngắt phía chân trời, những cô thôn nữ nối nhau kĩu kịt gánh lúa về sân đình, rồi ùa xuống bến Phú Hòa xỏa tung những mái tóc dài óng ả giữa dòng sông xanh… Tuổi thơ với bao kỷ niệm đong đầy, chúng tôi lớn lên mỗi người mỗi ngả, đứa trở nên kỹ sư, thầy thuốc, đứa dạy học ở quê nhà.
Những cô gái “xứ Quảng” tuổi mười tám, đôi mươi căng tràn nhựa sống, tiếng cười giòn tan… Song tượng, trong số các cô gái ấy chẳng ai có mái tóc dài óng ả mang vẻ đẹp bình dị, thuần khiết của người con gái Việt Nam như thuở nào… Phải chăng, suối tóc mượt mà-nét đẹp riêng có của người con gái ngày xưa không còn nữa… Vẫn biết mỗi thời mỗi khác, nhưng sao tôi vẫn thấy se sắt trong lòng, thương lắm tóc dài ơi.
Đêm tháng ba, trời se lạnh, ánh trăng thượng tuần bàng bạc tỏa bóng xuống dòng sông lóng lánh. Tôi chỉ viết mấy câu giản dị vậy thôi, thế mà được đồng chí chính trị viên đưa lên báo tường. Bến sông quê là người bạn tâm sự, khi vui ra bến sông bày tỏ, tâm tình, khi buồn ra bến sông thổn thức.
Em tựa vào vai tôi, suối tóc mượt mà thơm nồng mùi hương bồ kết khiến tôi ngất ngây.
Đồng đội đọc, khen tôi có tâm hồn nhà thơ. Thân yêu là thế, trong sáng là vậy, thế mà giờ đây, ở quê tôi nói riêng và những miền quê khác nói chung, con gái ít để tóc dài.
Về quê đúng vào mùa gặt hái, đi giữa cánh đồng minh mông, tôi cảm nhận rơm rạ thân yêu, quấn quýt chân người. Về quê nghe tiếng cúc cu từ xa vọng lại, bao phiền muộn, tính liệu giữa đời thường tan biến. Cùng với thời gian, bến sông chứng kiến bao thăng trầm của người dân quê bốn mùa lam lũ. Chao ôi! Cảm giác của một người con trai khi lần trước nhất dám đặt một nụ hôn lên mái tóc của một người con gái sao mà lóng nhóng, vụng trộm đến thế… Giữa Trường Sa mông mênh trời nước, ngửa mặt lên bầu trời đầy sao, tôi bổi hổi nhớ bến sông quê mùa hạ, nhớ dáng mẹ hao gầy đổ bóng xuống chiều nghiêng, nhớ cô láng giềng có “đồng xu” trên má với ánh mắt đen, tròn, tinh nghịch, mái tóc dài.
Thế là tôi lại cuốn sổ em tặng ra “ngọng nghịu” tập làm thơ: “Anh không giữ trong anh một kho tàng nào cả. Mặc dù giải đáp vậy nhưng thực ra tôi cũng cảm thấy bổi hổi, trống ngực đập thình thịch. PHAN TIẾN DŨNG. Đêm trước ngày lên đường tòng ngũ, sau khi tiễn bạn bè ra về, tôi thơ thẩn một mình ra bến sông. Bởi thế, bến sông là nơi giao dịch giữa con người với dòng sông.
Thương lắm tóc dài ơi!. Chỉ có tôi và Thái đi lính. Duy chỉ có một điều khiến tôi ngay ngáy trong lòng… Còn đâu những mái tóc dài óng mượt? Đâu rồi mùi hương bồ kết? Đâu rồi.
Ngày xưa, các cụ nhà ta vẫn thường nói: Cái răng, cái tóc là vóc con người. Thuở ấy, dọc hai bên bờ sông Ngàn Sâu còn hoang vu, dân cư thưa thớt.
Ngay kể cả trong chiến tranh, hình ảnh đội quân tóc dài trong phong trào đồng khởi Bến Tre, hay “đỉnh đầu bất khuất và mái tóc quật cường” của chị Sứ cũng đã đi vào thơ ca, nhạc họa với nét đẹp đáng tự hào.
Hòa bình lập lại, người ta mới tụ hội về đây đông đúc trên bến, dưới thuyền. Tôi giải đáp cộc lốc: “Tùy em thôi”. Nhận ra em, tôi ngập ngừng giải đáp giả không thắm thiết cho lắm: “Tớ ngồi chơi vậy thôi!”.
Và đêm ấy, chúng tôi ngồi trên bến sông vằng vặc trăng nghiêng. Tôi giải đáp vẻ ngập ngừng. “Ngày mai đi xa, anh có nhớ bến Phú Hòa quê mình và nhớ em không?”. Chỉ giữ mãi buổi chiều… khi nắng vàng dội mái tóc em…”. Vào mùa lễ hội, các cụ động viên mãi mấy cô thôn nữ mới chịu mặc áo tứ thân và đội tóc giả.
Cũng giống như bao bến sông quê vùng Bắc Bộ, bến sông quê tôi có bóng mát của rặng tre ngà, có từng bậc đá lên xuống nhẵn thín, có cây cầu gỗ vươn ra giữa dòng.
Lớp trẻ bây chừ thích nhuộm tóc vàng hoe, cũng má phấn môi son, chân đi giày cao gót, tịnh chẳng còn ai biết têm trầu.
No comments:
Post a Comment